استفاده از فضای ابری ( cloud ) یا مرکز داده و دیتاسنتر
فضای ابری یا ذخیرهسازی ابری یا cloud data storage یعنی در دسترس بودن اطلاعات در هر نقطهای که بخواهید؛ بهعبارتدیگر بهجای ذخیره اطلاعات روی سختافزار آنها را روی سروری در اینترنت نگهداری میکنید.
فضای ابری درواقع نوعی از خدمات است که دادهها و اطلاعات به مراکز و سیستمهایی در دوردست منتقلشده و در آنجا ذخیره میشوند. نگهداری، مدیریت و بکاپگیری اطلاعات در این سیستمها انجام میشوند و از طریق شبکه که معمولاً اینترنت با سرعتبالاست، در دسترس کاربر قرار میگیرد.دراینبین بحث امنیت حافظه ابری از مسائلی است که همواره برای کاربران مورد اهمیت ویژهای قرار دارد. معمولاً خدمات دهندگان فضای ابری سعی کردهاند با افزایش قابلیتهای امنیتی خود از طرق مختلفی مانند رمزنگاری دادهها، اعتبارسنجی چندعاملی و ارتقا امنیت فیزیکی در سرویسهایشان، نگرانی کاربران را کاهش دهند. در این سالها علاقه مردم نسبت به «فضای ذخیرهسازی ابری» 40 برابر بیشتر شده است و این یعنی در آیندهای این سیستمها روز به روز با پیشرفتهای چشمگیری مواجه خواهند شد.
اما در اینبین سازمانها بهتدریج با بهبود عملکرد و افزایش امنیت Cloud ، بیشتر به سمت آن کشیده میشوند بهطوریکه هنگامیکه در سازمان یا شرکتی صحبت از ذخیره کردن و دسترسی به حجم زیادی از اطلاعات میشود، سرویسهای رایانش ابری فضای ابر، گزینهای مناسب برای ذخیرهسازی محسوب میشود.
اما باوجوداین فضا همچنان نیاز به مراکز داده بزرگ و دیتاسنترهای قوی جهت ذخیره اطلاعات احساس میشود ؟
درباره این بحث باید به این اشاره کرد که درواقع فضای ابری ذخیرهسازی اطلاعات همان مرکز داده و دیتاسنتری است که از راه دور مورد کنترل و مدیریت میگردد. این دیتاسنترها در نقطهای دور از محل استقرار شرکت یا دفتر شما قرار دارد و ممکن است در فضایی بیرون از کشور یا استان شما هم قرار داشته باشد.اما نکته قابلتأمل این است که فضای ابری به شما این امکان را میدهد که از هرجایی که هستید تنها از طریق اینترنت به اطلاعات ذخیرهشده خود دسترسی داشته باشید. ارائهدهندگان سرویسهای فضای ابری در نقاط مختلف چندین دیتاسنتر و مرکز داده دارند تا بتوانند در مواقع خاموشی و اختلال از اطلاعات شما مراقبت کنند.
وجود مراکز داده داخلی درواقع محلی است که بتوانید اطلاعات را ذخیره کرده و به آنها دسترسی داشته باشید اما باید بدانید که هزینه این سرورها با درآمد داخلی شرکت تأمین میشود و همین امر ممکن است در انتخاب نوع ذخیرهسازی اطلاعات مهم است.
از تفاوتهای اصلی بین دیتاسنتر و سیستم ابر میتوان به موارد مختلفی اشاره کرد که در زیر به برخی از آنها میپردازیم
◉-تفاوت عمده بین Data Center و Cloud این است که در دیتاسنتر و مرکز داده محلی دسترسی به برنامهها و دادهها بهصورت محلی ارائه میشوند و در صورت نیاز و بدون اتصال به اینترنت توسط کاربران قابلدسترسی است. درحالیکه در سیستمهای ابری ، دسترسی به اطلاعات و برنامهها بهصورت آنلاین است و باید به اینترنت یا شبکه متصل شوید.
◉-در مرکز داده محلی داده در داخل مرکز داده ذخیرهسازی میشود اما در فضای ابر دادهها در مرکز دادهی ارائهدهنده خدمات ذخیره میگردد و از طریق توسعهدهندگان دیتاسنتر مراقبت و نگهداری میشود.
◉-برای راهاندازی و نگهداری مرکز دادهی شخصی جهت ذخیره اطلاعات نیاز به سرمایهگذاری و هزینه کرد بالایی است که مطمینا برای شرکتهای کوچک و استارت آپ ها مقرونبهصرفه نیست . اما برای فضای ابری سرمایهگذاری عظیمی نیاز نیست زیرا با خرید یک اشتراک از شرکتهای ارائهدهنده و ذخیرهسازهای ابری میتوان اطلاعات را در آنجا ذخیره کرد.
◉-سازمانها هنگام بازیابی دادهها یا برنامهها از Data Center و مراکز داده و سرورها ممکن است بهسختی بیفتند و شاید باید با هزینه کرد بالا و طی کردن مدتزمان زیادی نسبت به بازیابی اطلاعات اقدام کنند و در انتها نیز مشخص نیست که اطلاعات بهصورت کامل بازیابی شود یا خیر. اما در سیستم ابر این کار بسیار ساده است زیرا اطلاعات در سیستمهای کلود در چندین سرور مختلف ذخیرهسازی میشود و دادهها بهراحتی بازیابی میشوند.
◉-در سیستمهای کلود بهسادگی میتوان زیرساختها را توسعه داد و از این رو اضافه کردن فضای ذخیرهسازی بیشتر هزینه بسیار کمتری در برابر مواردی دارد که نیاز است فضای ذخیرهسازی را در دیتاسنتر اضافه کنیم. هنگامیکه فضای ذخیرهسازی بیشتری در Data Center موردنیاز است ، به این معنی است که سرورهای محلی ، نیاز به ارتقا دارند و همین یعنی صرف هزینهای بالا برای خرید مجدد جهت گسترش بیشتر.
◉-Cloud سریعتر از Data Center است به علت اینکه در سیستم ابر تمام دادهها در سرورهای مختلف و نزدیک ذخیرهسازی میشود و در هنگام درخواست اطلاعات بدون تأخیر اطلاعات از نزدیکترین سرور در اختیار شما قرار میگیرد این در حالی است که سرعت مرکز داده به شبکهی شما یا اینترنت مرکز داده بستگی دارد که در صورت سرعتپایین دسترسی به اطلاعات نیز کند میشود.
◉-درست همانطور که اپلیکیشن های مختلف در تلفنهای همراه یا سیستمهای ما دائم در حال بهروزرسانی میباشند ،در سیستمهای cloud نیز نرمافزارها در حال بهروزرسانی است و این بهروزرسانی در بخشهای مختلف سیستم و دیتاسنترهای کلود دائماً صورت میپذیرد .اما این اتفاق بهطور خودکار در Data Center انجام نمیشود و در مرکز داده شخصی باید از همه موارد مراقبت شود و دائماً بهصورت دستی ارتقا داده شوند.
◉-بخش مهم دیگر در ذخیرهسازی بحث امنیت است . سیستمهای فضای ابری، درواقع شرکتهای واسطی هستند که اطلاعات شما را نگهداری میکنند. شرکتهای ارائهدهنده خدمات ابری باید به شما این اطمینان را بدهند که از بهروزترین گواهینامههای امنیتی استفاده میکند. اگر ارائهدهنده خدمات ابری، مرکز دادههای خود را در چندین نقطه مستقر کرده باشد، باید برای هرکدام از آنها معیارهای امنیتی مناسب را پیادهسازی کند.
◉-در نظر داشته باشید که اشخاص معتبر و ذی صلاح میتوانند از هرجایی تنها بااتصال به اینترنت به اطلاعات ذخیرهشده در فضای ابری دسترسی داشته باشند. این قابلیت، کار با فضای ابری را بسیار راحت میکند، اما از طرفی دسترسیهای متعددی را از نقاط مختلف به اطلاعات ممکن میسازد؛ که امنیت جابجایی اطلاعات از طریق همهی آنها باید تضمین و حفاظت شود.
◉-اما مرکز داده بهصورت فیزیکی به شبکه local شرکت شما متصل است و این امر امنیت بیشتری برای شما به ارمغان میآورد؛ در دیتاسنتر داخلی شما مطمئن هستید که تنها افراد و دستگاههایی میتوانند به اطلاعات و اپلیکیشنهای ذخیرهشده دسترسی داشته باشند که شرکت به آنها اجازه دسترسی داده و مورد تائید شرکت باشند. درنتیجه، تا حدود خیلی زیادی خود شرکتها مسئول امنیت اطلاعات خود هستند.
سیستم ابری |
مرکز داده ( دیتاسنتر) |
ابر به راحتی قابل گسترش است و فقط به مقدار کمی هزینه نیاز دارد. | مرکز داده به راحتی قابل گسترش نیست و نیاز به سرمایه گذاری هنگفتی برای سرورها می باشد |
ابر به معنای واقعی دارای یک محیط ساده و دسترسی به امکانات بسیار ساده است حتی توسط یک غیرحرفه ای. | معماری مرکز داده آسان نیست و نحوه نگهداری آن فقط توسط متخصصان این امر قابل انجام است. |
هزینه خرید و دسترسی به آن کمتر است. | هزینه راه اندازی آن زیاد است. |
ذخیره سازی و دسترسی توسط شرکت های ابری انجام می شود | بانک اطلاعاتی شرکت توسط متخصصان و در دیتاسنتر داخلی نگهداری می شود. |
عملکرد و قابلیت اطمینان به ارائه دهنده سیستم ابری بستگی دارد. | عملکرد و قابلیت اطمینان به امکانات سازمان بستگی دارد. |
اجرای پروژه های مهم در Cloud توصیه نمی شود. | پروژه های مهم بهتر است در مرکز داده داخلی ذخیره و اجرا شوند. |
ظرفیت را می توان با توجه به نیاز شرکت افزایش داد. | ظرفیت در مرکز داده داخلی محدود است. |
سیستم های ابری امکانات از پیش تعیین شده ای دارند و قابل تغییر به صورت جزیی نیستند | مراکز داده را می توان به سادگی بر اساس نیاز خود تعریف و ایجاد کرد |
اطلاعات از طریق اینترنت توسط هر کسی از هر مکان با اعتبار سنجی قابل دسترسی است. این امر تهدیدی امنیتی برای داده ها محسوب می شود. | داده ها برای هرکسی از هرجا قابل دسترسی نیست. فقط پرسنل مورد تایید می توانند به اطلاعات دسترسی داشته باشند |
ابر از نظر فیزیکی با سازمان یا شبکه داخلی ارتباط ندارد. | مرکز داده از نظر فیزیکی با سازمان یا شبکه آن در ارتباط است. |
خدمات ابری بلافاصله پس از خرید اشتراک در دسترس است. | راه اندازی مراکز داده به زمان نیاز دارد و پس از راه اندازی به سرعت در دسترس نیست. |
داده ها از اینترنت جمع آوری می شود. | داده ها از شبکه سازمان جمع آوری می شود. |
در صورت استفاده از سیستم های ابر اشتراکی ، منابع سرور با دیگر کاربران به اشتراک گذاشته می شوند. هارد دیسک، سی پی یو، رم، پهنای باند و غیره است | همه ی منابع سیستم به صورت کامل در اختیار شماست و به صورت اختصاصی از سرورها استفاده می کنید. |
با استفاده از Cloud می توان مقدار زیادی داده را به راحتی ذخیره کرد. | بهتر است مقدار کمی از داده ها را در Data Center ذخیره کنید زیرا ذخیره مقدار زیادی داده به زمان نیاز دارد. |
Cloud یک زیرساخت مجازی است. برنامه ها روی هر سرور مجازی اجرا می شوند و در هر جای سرور ذخیره می شوند. | مرکز داده یک زیرساخت فیزیکی است. برنامه ها فقط در سرورهای تعیین شده اجرا می شوند. |
خدمات ابری فقط در صورت تقاضا در دسترس هستند. | مراکز داده همیشه در دسترس هستند. |
ابرها مقاومت در برابر خطا دارند و به عنوان گزینه ای مناسب در نظر گرفته می شوند. | مراکز داده تحمل خطا پایینی دارند و ممکن است با یک خرابی دچار مشکل شوند. |
نتیجهگیری
سیستم ابری و Data Center میتوانند باهم بهصورت همزمان در یک سازمان کار کنند. بهطوریکه سیستم Cloud از پروژههای کماهمیت و تکراری و مرکز داده از وظایف مهم مراقبت کند. سازمانها باید گزینههای پیش رو و مزایا و معایب را بسنجند و بهترین انتخاب را برای شرکت در نظر بگیرند.