نکات و معیارهای کلیدی در طراحی دیتاسنتر (مرکز داده) یا اتاق سرور
رعایت استانداردها باعث کاهش قابل توجه هزینه ها در زمان ساخت یا نوسازی دیتاسنتر و مرکز داده در مقایسه با زمان بهره برداری از ساختمان و تاسیسات آن می گردد. در طراحی دیتاسنتر و اتاق سرور عواملی نظیر نوع معماری، دما، رطوبت ، روشنایی، کف اتاق، سیستم برق ، سیستم اعلام و اطفاء حریق و …. در نظر گرفته می شود که همگی باید دارای استانداردهای لازم جهت ساخت یک دیتاسنتر با کارایی بالا باشد.
1- عناصر طبیعی مداخله کننده در امنیت مرکز داده
زلزله ، آلودگی هوا، سیلاب ، خطرات امنیتی ، تداخل الکترومغناطیسی و مواد خطرناک
2- فضای کافی و مناسب جهت تجهیزات پشتیبانی مرکز داده
وجود فضای کافی برای ژنراتورها ، مخازن سوخت ، سیستمهای سرمایشی و کلیه تجهیزات برقی
3- عدم دسترسی عمومی به فضای تجهیزات پشتیبان مرکز داده
ایجاد امنیت به جهت عدم دسترسی عمومی به فضای تجهیزات پشتیبان مرکز داده
4-موقعیت مرکز داده نسبت به سطح زمین
هنگام بررسی در صورت انتخاب محل مرکز داده پائین تر از سطح زمین مسائل مربوط به نفوذ آب ، سیستمهای زهکشی اطراف سایت ، سیستمهای تشخیص نفوذ آب ، سیستمهای تخلیه آب و تبخیرات دورن زمین و سیل بند
5-موقعیت مرکز داده در طبقات فوقانی
هنگام بررسی در صورت انتخاب محل در طبقات فوقانی نیروهای جانبی بهعنوانمثال طوفان ، باد ، لرزه و غیره میتواند موجب بیثباتی ساختاری شود و مطالعات بارگذاری کف صورت گیرد.
6-سطح اطمینان سازه مرکز داده
سطح قابلیت اطمینان موردنیاز نقش مهمی در طراحی مرکز داده دارد که متناسب باردههای مختلف متغیر است ولیکن در واحد معماری مطالعات تهدیدهای حریق ، تهدید بارهای جانبی ، ایمنی ساکنین ساختمان و دوام آن در بحران الزامی است
7-دسترسی کاربران به فضاهای مرکز داده
از نکات و معیارهای کلیدی در طراحی دیتاسنتر ، داشتن امکانات جهت مدیریت دسترسی افراد به فضاهای مختلف همانند سیستم کنترل دسترسی،نظارت تصویری و امکانات دیگر الزامی است
8-انعطافپذیری
متناسب با طول عمر در نظر گرفتهشده برای مرکز داده امکانات لازم جهت تغییرات و یا افزایش تجهیزات در فضای مناسب تأمینشده است
9-محل مرکز داده در داخل ساختمان
محل قراگیری مرکز داده باید بهگونهای باشد کمترین فاصله را از منابع الکتریکی داشته باشد تا طول کابل برق کاهش یابد.
10-محل اتاق کامپیوتر
محل قرارگیری اتاق کامپیوتر باید در سطحی باشد که قابلیتهای سازهای برای پشتیبانی از تجهیزات را داشته باشد (ازنظر مهندسی سازه).
11-نوع ساختمان
ساختمان مرکز داده متناسب با نوع ساره آنکه بتنی یا فولادی باشد لازم است حداقل جزو گروهای 1 ، 2 و 3 مقررات ملی ساختمان ایران باشد
12-نمای بیرونی ساختمان
نمای بیرونی ساختمانها باید غیرقابل اشتعال و از جنس مواد بادوام باشند و در برابر شرایط آبوهوایی متناسب با طول عمر مورد نظر از تأسیسات مقاوم ساختهشده باشند.
13-ارتفاع مجاز مرکز داده
نکات و معیارهای کلیدی در طراحی دیتاسنتر ایجاب می کند که حداقل ارتفاع کف تا سقف تمامشده مرکز داده 3 متر است یا کف سازهای تا زیر پائین ترین تأسیسات در سقف سازهای حداقل 4.5 متر باشد
14-ساختمانهای چندمنظوره
درصورتیکه یک مرکز داده در یک ساختمان چندمنظوره قرار دارد ، مرکز دادهها باید بهدوراز خطرات و نقاط دسترسی متقابل با سایر کاربران باشد همچنین کلیه تأسیسات مکانیکی و الکتریکی ساختمان از خارج مرکز داده عبور داده شود و بالعکس
15-عملیات 24 در 7
در مرکز داده با خدماترسانی دائم باید امنیت کارکنان درون دیتاسنتر و امنیت محلهای ورود و خروج تأمین گردد. و کارمندان و تأسیسات با بهرهگیری از دیوارها و امکانات غیرقابل نفوذ در امنیت بالایی قرار داشته باشند و در مواردی (مرکز فرماندهی ،ایستگاههای نگهبانی) در برابر گلوله مقاوم باشند
16-کنترل دما و رطوبت
اتاق کامپیوتر باید بهگونهای باشد که دما و رطوبت با حداقل مصرف انرژی حفظ شود.
17-تجهیزات
اتاق کامپیوتر باید با مواد جدید و بادوام ، باکیفیت برتر ، طراحی و ساخته شود.
18-مسیرهای دسترسی عمومی
تمام ورودیهای مرکز داده باید ایمن باشند و دسترسی به بخشهای مختلف مستقل از یکدیگر طراحی شوند
19-دسترسی به مرکز داده
جهت دسترسی به مرکز داده ارتباط تصویری و صوتی مستقیمی بین مرکز کنترل مرکز داده و ایستگاه نگهبانی ساختمان جهت تردد برقرار باشد
20-دسترسی از طریق سطح شیبدار
داشتن رمپ حداکثر 8 درجه برای انتقال تجهیزات بدون بار و 4.8 درجه برای انتقال تجهیزات با بار با عرض مفید 90 سانتیمتر بدون مانع و داشتن نرده بر روی رمپ
21-مسیر دسترسی تجهیزات
نکات و معیارهای کلیدی در طراحی دیتاسنتر باید به گونه ای باشد که مسیر انتقال تجهیزات امکان انتقال تجهیزات با طول 3 متر عمق 1.2 متر و ارتفاع 2.4 یا وزن 3400 کیلوگرم ممکن باشد
22-آسانسور
آسانسور انتقال تجهیزات مرکز داده حداقل دارای درب به ارتفاع 2.4 متر عرض 1.2 متر و عمق کابین 1.5 متر جهت تجمل وزن 1500 کیلوگرم باشد
23-دسترسی به اتاق کامپیوتر
هرگونه دسترسی عوامل مخابرات به اتاق کامپیوتر ممنوع است مگر اینکه اتاق مخابرات بخشی از اتاق کامپیوتر باشد یا پورتهای مخابراتی مرتبط در اتاق کامپیوتر قرار داشته باشند
24-دسترسی شرکتها
سیستم کنترل تردد به کارکنان مرکز داده امکان میدهد که مدیریت تردد کارکنان شرکتها را کنترل و ثبت نمایند.
25-دسترسی به خدمات تجهیزات پشتیبانی
تا آنجا که ممکن است ، تجهیزاتی که در پشتیبانی نیاز به سرویسدهی دارند باید در محیط مرکز دادهها خدمات ارائه شود .
26-جزئیات طراحی ورودی
جهت ورود به مرکز داده یک لابی یا راهرو کنترلشده بهعنوان ورودی اصلی در نظر گرفته شود
27-ورودی تجهیزات به مرکز داده
ورودی تجهیزات به مرکز داده باید نزدیک به انبار جهت آمادهسازی و بستهبندی باشد.
28-مرکز فرماندهی
اگر مرکز فرمان در مرکز داده قرار داشته باشد ، باید نزدیک ورودی اصلی اتاق کامپیوتر باشد
29-اتاق چاپگر
برای مراکزی که نیاز به چاپ دارند اتاق چاپگر باید دارای سیستم فیلتراسیون در هوای برگشتی باشد
30-اتاق ذخیرهسازی رسانهها
اگر مرکز داده فاقد محل ذخیرهسازی خارج از سایت است امکانات لازم برای نگهداری رسانههای ذخیرهسازی در اتاق مستقل و جداگانه را لازم دارد و درصورت انتقال به محل دیگر استفاده از محفظه مناسب با ضریب تحمل 2 ساعت حریق الزامی است.
31-سرویس بهداشتی و اتاق استراحت
تأمین سرویس بهداشتی و اتاق استراحت با دسترسی سهل و آسان در منطقه امن مرکز داده جهت کارکنان در قسمت اداری الزامی است
32-اتاق کامپیوتر
اتاق رایانه باید بهگونهای طراحی شود که فضای کافی برای تجهیزات فعلی ، آینده ، تجدید فناوری ، گردش کارکنان و تجهیزات پشتیبانی فراهم شود.
33-اتاقهای ورودی مخابرات
نکات و معیارهای کلیدی در طراحی دیتاسنتر این الزام را ایجاد می کند که اتاق ورودی مخابرات مستقل از اتاق کامپیوتر و بدون عبور از آن احداث گردد.
34-فضای تجهیزات مکانیکی
داخل و خارج مرکز داده فضاهای مناسب و موردنیاز تجهیزات مکانیکی بهطور مستقل تعبیه گردد تا تعمیرات و نگهداری ممکن باشد
35-اتاق برق و اتاق UPS
تأمین اتاق جداگانه برای قرارگیری تجهیزات الکتریکی مرتبط با مرکز داده ، ازجمله تابلوهای ورودی و خروجی و سیستمهای UPS در نزدیکی اتاق برق اصلی ساختمان الزامی است.
36-اتاق باتری
اتاق باتری با باتریهای حاوی الکترولیت مایع باید دارای سیستمهای مهار و خروج الکترولیتی باشند
37-محل اتاق باطری
اتاق باطری اختصاصی باید در مجاورت اتاق UPS و در سطح مناسب با حداکثر تحمل بار محاسبهشده باشد
38-اتاق اطفای حریق
فضای لازم برای قرار دادن مخازن اطفای حریق فراهم شود
39-فضای حرکت
حداقل فضای موردنیاز جهت حرکت و گردش در مرکز داده 1.2 متر عرض است
40-اتاق نگهداری تجهیزات
برای جلوگیری از انتقال آلایندهها به اتاق کامپیوتر، اتاقی مجزا با امکانات محافظت در برابر حریق و فیلتراسیون هوای اتاق در مجاورت ورودی وجود داشته باشد.
41-اتاق تعمیرات
نکات و معیارهای کلیدی در طراحی دیتاسنتر این است که یک اتاق تعمیر تجهیزات با امکانات ارتباطی و تأسیسات مناسب و با دسترسی به اتاق کامپیوتر فراهم شود.
42-ملاحظات ساختوساز
کلیه منافذ و بازشوهای خارجی مرکز داده باید مسدود و با عایقکاری مناسب پوشش داده شود
43-دال کف مرکز داده
دال کف مرکز داده باید عایقبندی رطوبتی بوده و جهت جلوگیری از انتشار گردوغبار از مواد مناسب پوششی مانند اپوکسی استفاده شود و حداقل ضخامت بتن آن 10 سانتیمتر و محاسبات بارگذاری آن حداقل بار زنده کف 732 کیلوگرم بر مترمربع باشد همچنین رعایت الزامات مقررات ملی ساختمان الزامی است
44-دال کف اتاق کامپیوتر
برای قرار دادن تجهیزات اولیه با چگالی بالا حداقل بارزنده کف 1221 کیلوگرم بر مترمربع است
45-سازه دیوار اتاق کامپیوتر
دیوارهای پیرامونی اتاق کامپیوتر باید بهصورت دال بدون منافذ انتقال حریق و با حداقل تحمل 1 ساعت حریق اجرا شود.
46-سازه دیوارهای پوششی اتاق کامپیوتر
دیوارهای پوششی اتاق کامپیوتر باید با دیوارهای جانبی یکپارچه و بدون منفذ انتقال حریق و فاقد هرگونه ماده شیمیایی مشتعل شونده باشد همچنین حداقل یک ساعت تحمل حریق را داشته باشد و حداقل عمق دیوارهای پوششی 14 سانتیمتر است
47-پارتیشنهای اداری
پارتیشنهای اداری داخل مرکز داده یا اتاق کامپیوتر میتواند از روی کف کاذب تا سقف کاذب اجرا شود لازم است جهت استحکام پارتیشنها از مهاربندهای مناسب استفاده شود
48-دربها
دربهای مرکز داده فلزی با روکش مناسب مقاوم در برابر حریق با ضخامت حداقل 45 میلیمتر به ابعاد حداقل 2.4 متر ارتفاع و عرض 1.1 متر بازشو است و فاقد آستانه باشد
49-روکش دربها
روکش دربها باید مقاوم در برابر حریق باشد
50-سازه مقاوم در برابر حریق
دیوارهای میانی و طبقات بالا و پائین مرکز داده حداقل باید تحمل 1 ساعت حریق را داشته باشد و امکان نفوذ به فضاهای دیگر نباشد
51-کنترل دسترسی
برای تردد در مرکز داده در ورودی تمامی دربها داشتن سیستم کنترل دسترسی با مدیریت چندلایه الزامی است
52-ذرات معلق در هوا
ذرات معلق در هوا به دودسته رسانا و نارسانا تقسیمشده و در مرکز داده تمهیدات لازم جهت به صفر رساندن آنها دیدهشده باشد.
53-روکش فلزات
کلیه سطوح فلزی استفادهشده در مرکز داده لازم است دارای روکش پوششی با آبکاری گرم یا رنگ الکترواستاتیک باشد
54-کف کاذب
حداقل ارتفاع کف کاذب باید 45 سانتیمتر باشد و کف تایلها آنتی استاتیک بوده و توان تحمل بار متمرکز 1221 کیلوگرم بر مترمربع را داشته باشد
55-سقف
حداقل فضای بین کف و سقف 3 متر است و در جائیکه از سقف کاذب استفادهشده است زیرساخت آن باید تحمل بار حداقل بار نقطهای 60 کیلوگرم را داشته باشد
56-بادبند
مرکز دادههایی که در محلهای لرزهخیز و پرتنش ساختهشدهاند کلیه تجهیزات آن باید توسط ابزار مناسب مهارشده باشند.
57-بام مرکز داده
بام مرکز داده باید عایق بوده دارای سیستم تخلیه آب باشد تا رطوبت به داخل نفوذ نکند