بارش برساوشی
بارش شهابی چیست و چه زمانی اتفاق می افتد؟
در این دنیای پر از رمز و راز شاید یکی از جذابترین تصاویر رویایی که از زمین می توان تماشا کرد، دیدن آسمان و ستارگان آن است. تماشای عبور شهابهای کوچک و بزرگ در آسمان تجربهی بسیار جذابیست که هر فردی مایل به دیدن آن است. بارش شهابی برساوشی یا بارش برساوشی یکی از پدیده های جذاب این روزهای آسمان است که دیدن آن بسیار لذت بخش است
این رویداد نجومی یکی از جذاب ترین شهاب باران های سالانه است که گویا اکنون زمان به اوج رسیدن آن فرا رسیده است. این نوع بارش، یکی از معروف ترین و پرتعداد ترین بارش های شهابی سالانه است که همواره در دهه آخر مرداد ماه به اوج خود می رسد و کانون این بارش در صورت فلکی ذات الکرسی و در نزدیکی مرز آن با صورت فلکی برساوش واقع شده است.
بارش شهابی بَرساوُشی (The Perseids meteor showers) یکی از مهم ترین بارش های شهابی سالیانه است که در بِرساوُش، بَرساووش یا بُرندهٔ سرِ دیو که یکی از صورت های فلکی است و در نیمکرهٔ شمالی دیده میشود رخ می دهد. <برساووش از نام یونانی پرسئوس گرفته شده، او پسر زئوس خدای خدایان، و قهرمانی نیمه خدا نیمه انسان است>.
بارش برساوشی چگونه اتفاق می افتد؟
بارش برساوشی در واقع ذرات و گرد و غبار برجای مانده از مدار دنباله دار “سویفت – تاتل” هستند که توسط سیاره زمین جاروب می شوند. ذرات معلق باقی مانده از این دنباله پس از برخورد به جو، آتش می گیرند که این رخداد ما را قادر خواهد ساخت تا شاهد آتش بازی باشکوهی در آسمان شب باشیم. به عبارت دیگر اگر مدار زمین با تودهای از ذرات بهجامانده از یک دنبالهدار یا سیارک تلاقی کند شاهد پدیدهای به نام بارش شهابی خواهیم بود و تعداد شهابها در زمانی خاص چندین برابر میشود.
ما از روی زمین آتش گرفتن این ذرات را همچون دنباله ای نورانی میبینیم که به سرعت خاموش میشود و به آن شهاب میگوییم. شهابی که از آن سخن می گوییم ذراتی هستند که برای زمین خطری ندارند و از لحاظ اندازه به واقع نمی توانند با وجود سد دفاعی جو زمین، خطری را برای ساکنین زمین ایجاد کنند.
“دنبالهدار سویفت – تاتل” در سال ۱۸۶۲ توسط “لوئیس سوئیفت” از نیویورک و “هوراس تاتل” از رصدخانه هاروارد کشف شد. شیاپارلی چند سال بعد پی برد که این دنباله دار منشا بارش شهابی است. رد باقی مانده از آن در محور حرکت انتقالی زمین منشأ بارش شهابی برساوشی است که ۲۷ تیرماه تا ۳ شهریور هر سال فعال میشود و اوج بارش در روزهای ۲۱ و ۲۲ مرداد ماه است که حدود ۵۰ شهاب در ساعت با چشم عادی مشاهده میشود.
کانون بارش شهابی کجاست؟
کانون بارش به نقطه ای گفته می شود که بارش شهابی از آن نقطه خاص شروع می شود. البته این بیشتر یک خطای دید انسانی است زیرا خردهسنگها در مسیرهای موازی و با سرعت یکسان وارد جو زمین می شوند و فرآیند انفجار و آتش گرفتن آنها نیز در ارتفاع تا ۱۲۰ کیلومتری سطح زمین اتفاق میافتد. این فاصله برای بینندگان از سمت زمین، آنقدر دور است که از دید ما گویی از نقطه ای شروع شده است.
چگونه بارش برساوشی را ببینیم؟
با طلوع صورت فلکی برساوش از افق شمال شرق و اوج گرفتن کانون بارش شهابی، بخت بالایی برای دیدار با شهابهای درخشان و پرسرعت برساوشی در آسمان شب خواهیم داشت. بهترین زمان دیدن بارش شهابی در ساعات قبل از طلوع خورشید است. هر چند که این پدیده را میتوان تا ساعت ۱۰ صبح نیز مشاهده کرد.
رؤیت این بارش شهابی از شهرهای بزرگ به سختی صورت میگیرد، و برای مشاهده این رویداد نجومی باید به مکانهای تاریک و به دور از آلودگی نوری رفت.اما می توان با استفاده از ابزاری عمومی مثل تلسکوپ های معمول یا ابزاری مانند گردونهی آسمان که در واقع یک نقشه آسمان است مانند پیدا کردن شهری نا آشنا بر روی زمین برای دیدن یک ستاره در آسمان از آن استفاده کرد.
می توانید از نرمافزارها و اپلیکیشن های شبیهساز آسمان که برای گوشیهای هوشمند در دسترس است نیز در شناخت بیشتر آسمان استفاده کنید. همچنین کمک گرفتن از سهپایه برای رصد آسمان با دوربین دوچشمی به شما این توانایی را میدهد تا تمرکز بیشتری روی سوژهٔ رصدی داشته باشید و بتوانید از این بارش برساوشی بیشتر لذت ببرید.
البته قابل ذکر است اگر خوش شانس باشید، این بارش معمولا به اندازهای درخشان و بادوام هستند که با چشم غیر مسلح نیز میتوان به راحتی آنها را مشاهده کرد.