پنل توزیع برق یا PDU
یکی از مواردی که همیشه در اتاقهای سرور و مراکز داده و دیتاسنترها مشاهده میشود، حجم زیادی از تجهیزات الکترونیکی است که نیازمند منبع تغذیهای جهت کارکردن میباشند، این تجهیزات هرکدام نیازمند یک جریان برق مستقل هستند و همین امر ایجاب میکند که هر دستگاه به یک پریز مستقل متصل شود، اما در یک محیط بزرگی مانند دیتاسنتر نمیتوان برای این تعداد دستگاه، پریزهای برق مستقلی در نظر گرفت، بنابراین باید از دستگاهی کمک گرفت که بتوان مدیریت برقرسانی و توزیع آن را به دست گرفت. با توجه به افزایش سرورها و تعدد تجهیزات شبکه در مراکز داده و اتاقهای سرور استفاده از PDU ها امری ضروری درجهت مدیریت ظرفیت برق مصرفی تجهیزات شبکه است و PDU مخفف Power Distribution Unit یا پنل توزیع برق دستگاهی است که از آن استفاده میشود.
پنل توزیع برق (PDU) وسیلهای برای توزیع و مدیریت برق در شبکهها، اتاقهای سرور و مراکز داده است. این دستگاه که یک ورودی و خروجیهای متعدد برق دارد، اغلب در داخل Rack و جهت تغذیه برق سرورها و تجهیزات شبکه مورداستفاده قرار میگیرد. این وسیله در گونههای مختلفی ساخته میشود. برخی از آنها ساده و برخی هوشمند و پیچیدهتر هستند. از انواع PDU به نوع سیار، رکمونت و کابینتی آنها اشاره کرد. هر PDU چند پریز دارد که سهشاخه برق هر یک از تجهیزات شبکه را میتوان به یکی از آن پریزها وصل کرد. با استفاده از PDU میتوان همزمان به چند دستگاه تحت شبکه مثل سرور، سوئیچ و روتر برق رساند.
انواع دستگاه پاور ماژول (power distribution unit) ازنظر قابلیتها
– PDU ساده که نوع ساده PDU تقریباً همان رابط سیار است: وقتی PDU را به برق وصل میکنید، انشعابها یا پریزهای چندگانه آن همزمان به چند دستگاه مثل سرور، سوئیچ و روتر برق میرسانند.
– برخی دیگر از PDUها قابلیتهای بیشتری دارند و به آنها PDU هوشمند نیز گفته میشود. پی دی یو هوشمند امکانات پیشرفتهای دارند که به بهبود مدیریت و مصرف برق در اتاق سرور و مرکز داده کمک میکند. بسیاری از سیستمهای مدیریت تخصیص فضا از سیستم هوشمند و ماژول توزیع برق استفاده میکنند تا بهطور مداوم مقدار تغییرات در معیارهای مصرف برق را بررسی کنند که پسازآن میتوانند با مشترکان به اشتراک بگذارند.
از مدلهای هوشمند پنل توزیع برق یا PDU میتوان خروجیهای وسایل مختلف را بهصورت آنلاین و با امنیت بالا از طریق شبکه بهوسیلهٔ Wi-Fi، Internet و Intranet کنترل نمود. دستگاههای پی دی یو هوشمند را میتوان از طریق نرمافزارهای مختلف کنترل نمود. قابلذکر است که استفاده از نرمافزار اختصاصی، موجب اطمینان از امنیت ارتباطی دستگاه بر روی اینترنت یا شبکههای وایرلس میشود.
با استفاده از LED در این دستگاه، فعال بودن هر خروجی بهطور مجزا مشخص میشود و رابط تغذیهای آنها از طریق هریک از ورودیها نمایش داده میشود. هر PDU بهصورت معمول به دو اتصال به سوئیچ برای اطمینان از عدم قطعی احتیاج دارد.
مزایای استفاده از PDU
– PDU این امکان را میدهد که برنامهای برای خاموش و روشن کردن تجهیزات متصل به آن ایجاد و برنامهریزی کرد. یکی از قابلیتهای مهم امکان خاموش و روشن کردن و تعریف برنامه زمانی عملکرد برای PDU از طریق شبکه است
– در بعضی از مدلهای PDU صفحهنمایشی قرارگرفته است که مقدار ورودی خروجی برق و شاخصهای مربوطه مشخصشده است و میتوان در یک پروتکل امن آن را مدیریت کرد. اندازهگیری، نمایش و کنترل جریان الکتریکی عبوری و ولتاژ ورودی PDU و هر پورت بهصورت مستقل بهصورت محلی و تحت شبکه از قابلیتهای استفاده از دستگاه توزیع جریان برق است.
– در برخی از انواع پیشرفته PDU میتوان برای دسترسی به اطلاعات جمعآوریشده از آن ها، پسورد تعیین کرد تا کاربران غیرمجاز به اطلاعات گردآوریشده دسترسی نیابند. میتوان از قابلیت قفلکردن پریزها استفاده کرد تا تصادفاً کابلها از برق کشیده نشوند.
– بسیاری از دستگاههای توزیع برق یا PDU دارای انواع حسگرهایی هشتند که محیط پیرامونشان را پایش میکنند و اطلاعات آن را گردآوری میکنند. این دستگاهها دارای قابلیت رطوبت سنجی و دما سنجی محیط هستند تا مدیر شبکه یا مدیر دیتاسنتر هرلحظه این اطلاعات را رصد کند و بتواند تصمیمات لازم را بگیرد. در برخی از مدلهای پی دی یو، میتوان تنظیمات را بهگونهای انجام داد که اگر رطوبت، دما یا برخی دیگر از شاخصهای محیط از حد مجاز فراتر رفت، هشدار داده شود. این امکان ارسال هشدار از طریق ایمیل، پیامک و تلفن قابلبرنامهریزی است.
– این دستگاهها ازلحاظ فیزیکی نیز دارای انواع مختلفی میباشند. برخی از پاورماژول ها به علت ظاهر ساده و عملکرد ابتدایی بهراحتی قابل جابجایی هستند اما عملکرد اصلی این دستگاهها مربوط به دستگاه توزیع برق هوشمند است که مخصوص قرارگیری در رک طراحیشدهاند که بهاصطلاح به آنها رک موند میگویند. نصب این دستگاه به صورتی است که با پیچ شدن در داخل رک توزیع برق تجهیزات درون رک مانند سرورها، سوییچها و بقیه تجهیزات را کنترل میکنند.
– در مکانهای بزرگی مثل مراکز داده و دیتاسنتر ها که رکهای سرور متعددی همزمان مشغول به کار هستند، معمولاً PDU های بزرگتری لازم است. لذا از PDUهای کابینتی استفاده میشود.
هنگام انتخاب پاور ماژول توجه به نیازهای شبکه و سپس انتخاب دستگاهی مناسب که پاسخگوی نیازها باشد، مهم است. علاوه بر امکانات پیشرفتهای که در بالا به برخی از آنها اشاره شد، ویژگیهای پایهای مثل تعداد پریزها، نوع پریزهای و سازگاری با دوشاخهها و اتصالات مورداستفاده در شبکه یا مرکز داده را نیز باید مدنظر داشت. ممکن است با یک انتخاب غلط اتفاق ناگواری در سطح گستردهای به وقوع بپیوندد. در بسیاری از موارد، مواد اولیه و پلاستیک استفادهشده در پریزهای پاور ماژول بسیار نامرغوب و بسیار سبک، جنس بدنه آلومینیوم ضعیف و عدم کنترل و امنیت در زمان اضافهبار باعث حوادث ناگواری میشود که باید ضمن رعایت نکات ایمنی به انتخاب PDU استاندارد و باکیفیت، توجه ویژهای داشت.