رک اتاق سرور | انواع رک و تجهیزات آن

رک اتاق سرور از مهم‌ترین تجهیزات زیر ساخت شبکه‌های کامپیوتری می‌باشد. با توجه به نوع رک اتاق سرور علاوه بر محافظت از سرور، جهت تهویه و جلوگیری از صدمات فیزیکی از جمله ضربه و فشار و کارایی بهتر سرور مورد استفاده قرار می‌گیرد.

واحد اندازه گیری رک اتاق سرور یونیت (Unit) می‌باشد که هر یونیت تقریباً معادل 5 سانتی متر می باشد.بازه ی استاندارد مربوط به اندازه انواع رک ها معمولاً بین 4 تا 47 یونیت می باشد. عرض استاندارد رک ها 19 اینچ است اما نمونه هایی با عرض های غیر از 19 اینچ نیز در بازار یافت می شوند.رک های شبکه  در دو نوع دیواری و ایستاده تولید می شود. عمق رک اتاق سرور نیز دارای یک شاخص است که بطور کلی در انواع قفسه ها به اندازه 35 تا 100 سانتی متر است.

انواع رک اتاق سرور : رک ایستاده و رک دیواری

انواع رک بر حسب نوع نصب به دو گروه اصلی تقسیم می شوند : رک ها عموما به دو دسته رک دیواری و رک ایستاده تقسیم می شوند. در ادامه با تک دیتا همراه باشید تا به بررسی هر یک از انواع رک ها بپردازیم.

رک دیواری:

این نوع از رک اتاق سرور ، قابلیت نصب بر روی دیوار را دارند و موارد استفاده آن بیشتر برای شبکه های کوچک و خانگی و استفاده در قسمتی از شبکه های بزرگ می باشد.

بخش جلوی بیشتر مدل های رک ها دارای یک درب شیشه ایست که در رک اتاق سرور با کیفیت از شیشه های نشکن استفاده شده است. رک ها همچنین دارای یک قفل برای اطمینان از امنیت فیزیکی می باشند.بخش فلزی پشت رک هم برای سهولت در اتصال به دیوار قرار داده شده است. بدنه نیز از جنس فلز می باشد و در قسمت بالا و پایین سوراخ هایی برای ورود و خروج کابل های شبکه و برق قرار دارد.

به طور کلی جنس رک اتاق سرور از فلز است. این فلز در بیشتر موارد از آلومینیوم با پوشش رنگی می باشد.قسمت های بالا و پایین و اطراف رک نیز دارای بخشی برای تهویه و ورود و خروج هوا می باشد.

رک اتاق سرور دیواری معمولا در اندازه های 4،6،9،12 و 15 یونیت ساخته وبه بازار عرضه می شوند. عمق آنها نیز متفاوت می باشد که می تواند ۳۵ ، ۴۵ یا 60 سانتیمتر باشد البته گاهی عمق رک های ایستاده کمی بیشتر نیز می باشد.

برخی رک ها مانند رک های ۹ یونیت از تنوع بیشتری برخوردارند و پنل های بغل برخی از آن ها کاملا باز می شود  تا امکان دسترسی بهتری فراهم شود. انواع دیگر از رک نیز امکان چرخش تا ۱۰۰ درجه را داشته و امکان دسترسی آسان کاربر به پشت رک را فراهم می آورد.  امکان نصب پاور یونیت های ۳ و ۴ پورت و فن ۱۲ سانتیمتری نیز بر روی نوع دیواری آنها وجود دارد.

رک های ایستاده :

رک اتاق سرور ایستاده سایز بزرگتری دارند و معمولا در شبکه هایی با وسعت بزرگ استفاده می شوند. قالب ظاهری این رک ها معمولا دارای چرخ برای جابجایی می باشند و امکان نصب فن تا ۴ عدد نیز در آن‌ها وجود دارد. در قسمت جلو درب رک ها از جنس فلز یا شیشه می‌باشند و برخی از آن‌ها در قسمت عقب نیز دارای درب برای دسترسی به کابل های شبکه و کابل‌های برق می‌باشند. رک های ایستاده، انواع پچ پنل، سوئیچ، سرور، یو پی اس و سایر قطعات رکمونت 19 اینچی را برای مدیریت آسان تر یک جا جمع می‌کند.

رک اتاق سرور ایستاده به صورت ماژولار می باشد و می توان قطعات رک را به صورت مجزا خریداری و در سایت مربوطه اسمبل کرد. رک های ایستاده معمولا در اندازه های 16,17,21,22,27,32,35,42 و 45 یونیت ساخته می شوند و عمق آن‌ها نیز 60 ,80 و 100 سانتی متر هستند.

پاور ماژولهای 8 پورت و 9 پورت افقی نیز می‌توانند درون این رک ها نصب شود و نسبت به ارتفاع رک می‌توان پاور ماژول های عمودی نیز نصب کرد.

انواع رک‌های ایستاده را می‌توان به چند بخش تقسیم کرد:

• رک های شبکه و مخابراتی که تجهیزات مخابرات و شبکه داخل آن جا داده می‌شوند.
• رک اتاق سرور که داخل آن سرورها قرار می‌گیرد و باید تحمل وزن بالا را داشته باشند.
• رک دیتاسنتر با توان تحمل وزن بالا که به صورت مجموعه ای در یک اتاق کنار هم قرار می‌گیرند و امنیت بالایی دارند.

اجزای رک های دیواری و ایستاده

انواع رک ها دارای اجزای مهمی هستند که وجود آن ها در داخل رک ضروری است و باید با کیفیت بالا و بازدهی بالا باشند.

طبقه ثابت رک

معمولا برای نصب انواع تجهیزات مانند سوئیچ، دستگاه NVR با DVR و سایر تجهیزات
درون رک معمولا از طبقه ی ثابت استفاده می شود. طبقه های ثابت رک به سه نوع یک یونیت، ۲ یونیت و تخت تقسیم می شوند.
طبقه های یک یونیت که فقط در جلو رک اتاق سرور برای قرارگیری تجهیزات سبک در رک استفاده می شوند. طبقه های ۲ یونیتی برای تجهیزات با وزن متوسط استفاده می‌شود و بر روی طبقه های تخت ثابت که چهار طرف رک پیچ می شوند می توان تجهیزاتی با وزن سنگین مثل سرورهای تاور، مانیتور ، یو پی اس و… را قرار داد.

سینی متحرک

جهت نصب تجهیزات سبک تری که کاربر به صورت مداوم از آنها استفاده می کند از جمله ماوس ،کیبورد و … از سینی های متحرک که امکان باز و بسته شدن دارند استفاده می شود . سینی متحرک مانند یک کشو عمل کرده و کاربر با توجه به نیاز خود می تواند سینی متحرک را بیرون کشیده و با تجهیزات درون رک کار کند .

سنسور حرارت سنج

این سنسور قابلیت این را دارد که دمای کلی رک که از گرمای تجهیزات داخل آن گرم شده است می سنجد و اندازه گیری کرده و بر روی نمایشگر دیجیتالی خود نمایش می دهد. این حرارت سنج ها دارای حافظه بوده و در صورت رسیدن دما به مقدار تعیین شده، فن ها را به صورت اتوماتیک روشن می کند تا دمای تجهیزات کاهش یابد.

 پاور ماژول یا PDU

استفاده از PDU ها امری ضروری در جهت مدیریت ظرفیت برق مصرفی تجهیزات رک می باشد. عمل توزیع برق در رک اتاق سرور توسط ترمینال برق یا PDU انجام می شود و تنها کابل برقی که باید از رک خارج شود کابل پاور ماژول است. این دستگاه دارای یک ورودی برق می‌باشد که هر ورودی قابلیت اتصال برق 220 واتی 50Hz را دارا می باشد. استفاده از LED های نمایشگر در این دستگاه، فعال بودن هر خروجی را به‌طور مجزا و مشخص بودن تغذیه‌ی آنها از طریق هریک از ورودی‌ها را نمایش می‌دهند.

نگهدارنده کابل یا پچ پنل

نگهدارنده کابل، یک یونیت فلزی، جهت قرار گرفتن در داخل رک بین پنل و سوئیچ شبکه است. به وسیله نگهدارنده کابل از افتادن پچ کوردها بر روی سایر تجهیزات درون رک جلوگیری کرده و نظم بیشتری به رک می بخشد. پچ پنل از تعدادی پورت برای اتصال و مدیریت کابل های مسی و فیبرنوری تشکیل شده است. یکی از مهم ترین ویژگی پچ پنل ها ماژولار بودن آنها است . ماژولار بودن این امکان را فراهم می آورد تا از کیستون های مختلف در پچ پنل استفاده شود و در صورت خرابی یکی از کیستون ها نیاز به تعویض کل پچ پنل نباشد و فقط کیستون خراب تعویض شود

بلنک پنل

بلنک پنل قطعه ای فلزی با طول 19 اینچ و در 4 ارتفاع یا عرض 1 یونیت ، 2 یونیت ، 3 یونیت و 4 یونیت می باشد. با پرکردن فضاهای خالی بین تجهیزات در رک ها به کمک بلنک پنل می توان زیبایی نمای رک را ارتقا داد.همچنین از آن‌ها می توان به جهت جلوگیری از دسترسی به تجهیزات حساس نصب شده در داخل رک اتاق سرور جهت ایمنی بیشتر نیز استفاده کرد.

فن رک

سرورها، روترها، سوییچ ها، UPS و دیگر تجهیزاتی قرارگرفته شده داخل رک، بعد از مدتی فعالیت تولید گرمای بسیار بالایی می‌کنند و اگر تهویه و سردسازی تجهیزات درون رک به خوبی انجام نشود باعث آسیب‌های جبران ناپذیری برای تجهیزات از لحاظ سخت افزاری می‌شود و از لحاظ نرم افزاری نیز هنگ کردن تجهیزات داخل رک و کارکرد ناصحیح تجهیزات داخل رک را منجر می‌شود.
کاربران می توانند با نصب فن مخصوص رک شبکه در قسمت های مختلف رک ، هوای درون رک شبکه را همواره در دمای مناسبی نگه دارند. معمولا فن ها را بر روی سقف یا کف رک نصب می کنند، در صورتی که بخواهیم فن را در قسمت های دیگری نصب کنیم می توانیم از فن یونیت استفاده کنیم.

پیچ و مهره و چرخ‌های رک

از پیچ و مهره معمولا برای بستن تجهیزات در داخل رک استفاده می شود.

چرخ رک هم مورد استفاده در رک های ایستاده می‌باشد. در هر رک ایستاده 4 چرخ برای جابجایی و حرکت راحت تر وجود دارد. چرخ های جلو معمولا دارای استوپ نگهدارنده برای ثابت کردن رک هستند.

لایت پنل

لایت پنل یا پانل نوری معمولا در بالای رک جهت نوردهی بر روی تجهیزات نصب می شود. این قطعه دارای یک عدد لامپ فلورسنت 18 وات به طول 40 سانتیمتر است و قابل نصب در رک های ایستاده و دیواری است.

قفل رک

قفل رک، به مرتب بودن و به دور از دسترس بودن تجهیزات شبکه و محدود کردن دسترسی های غیر مجاز افراد، به داخل رک کمک شایانی می‌کند . قفل رک معمولا در دو نوع مختلف می باشد که از آن دست می‌توان به قفل سوئیچی درب رک و قفل ریتال رک اشاره کرد.

قفل سوئیچی درب رک اتاق سرور
درب رک جهت حفظ امنیت فیزیکی تجهیزات نصب شده در داخل رک، از طریق قفل نمودن درب های پشت، جلو و بغل؛ مورد استفاده قرار می گیرد. محل قرارگیری قفل سوئیچی، عموما بر روی حفره های تعبیه شده ای می باشد که شرکت تولید کننده رک، بر روی شیشه، فریم دور شیشه و یا بدنه رک ها قرار می دهد.
قفل ریتال درب رک اتاق سرور
بر روی درب رک های ایستاده نصب می شود و جهت نصب آن، شیشه رک برای این منظور باید در محل قفل برش خاصی بخورد. در مجموع قفل های محکم و با کیفیتی است و بسیار بهتر از قفل های شیشه ای معمولی عمل می کند.

مشخصات رک استاندارد :

1) فاصله 19 اینچ در ریل‌ها مطابق با استاندارد کامپیوتری،مخابراتی.

2) ورودی و خروجی کابل‌های از بالا و پایین رک .

3) داشتن سیستم تهویه که معمولان با فن در قسمت بالای رک انجام میشود.

4) مجهز بودن به پایه و چرخ در رک‌های ایستاده .

5) داشتن قفل امنیتی مناسب .